قبل از شستشوی فرش دستباف باید بدانیم اصلا فرش دست باف چیست؟ یکی از مهمترین محصولات نساجی ایران که به خارج از کشور نیز صادر می‌شود؛ فرش دستباف است. این محصول برای آسایش و آرامش انسان در خانه کمک زیادی می‌کند. فرش دست باف از قدیمی ترین محصولات ایرانی است و از قدیم و ندیم هر کسی پا درد یا کمر درد داشته باشد فوری به او می‌گویند: از فرشاتونه. فرش دستباف بگیری درد پات خوب میشه. اما درست است که فرش دستباف مزایای زیادی دارد اما موضوع نگهداری، حمل و مهم تر از آنها شستشوی فرش دستباف از جمله نکاتی است که استفاده از آن را دشوار می‌کنند.
شستشوی فرش دستباف چگونه است؟
کثیفی و آلودگی فرش در خانه موضوعی اجتناب ناپذیر است؛ مخصوصا اگر در خانه بچه نیز وجود داشته باشد. کثیف شدن فرش، علاوه بر اینکه زیبایی فرش را کاهش می‌دهد، از جلوه‌ی فرش نیز می‌کاهد. پس بنابراین نظافت و شستن فرش کاری ضروری است. شستن فرش قوانین و اصولی دارد که فرش شما دچار آسیب نشود مخصوصا شستشوی فرش دستباف.
برای حفظ کیفیت فرش، حتی بعد از شستشو، باید یک سری قوانین و مقررات خاصی را رعایت کنیم. با این کار بافت و ظهار و ساختمان فرش حفظ خواهد شد. اگر شستشوی فرش دستباف درست و به طور صحیح انجام نشود؛ فرش خصوصیات بافتی، ساختمانی و ظاهری خودش را از دست خواهد داد.
برای شستشوی فرش دستباف، غبار گیری امری اجتناب ناپذیر است. پس ابتدا فرش باید گرد و غبار گیری شود. گرد گیری به دو روش معمول انجام می‌گیرد:
گرد گیری، به روش معمولی
در روش معمولی؛ برای از بین بردن و زدودن گرد و خاک ابتدا فرش را تکان می‌دهند و یا با استفاده از یک چوب دستی به فرشی که در ارتفاعی از زمین نصب شده می‌کوبند؛ تا غبار و گردی که در داخل و سطح فرش است کاملا از فرش جدا شود. ضربات چوب نه به قدری آرام باشد که اصلا گرد و غبار خارج نشود و نه به حدی محکم باشد که به فرش آسیب بزند یا فرش را پاره کند. البته باید بدانید که قبلا از این کار حتما به فرش خود دقت کنید و ببینید که آیا بافت فرش شما کهنه شده اگر اینطور است باید قبل از شستشوی فرش دستباف ابتدا آن را رفو کنید و گرنه به فرش خسارت جبران ناپذیری خواهید زد. در مراکز قالیشویی در شستشوی فرش دستباف به این نکته کاملا توجه می‌شود.
بعد از تکاندن فرش آن را به وسیله‌ی یک جارو کاملا جارو بکشید. البته باید توجه کنید که با جاروی چوبی طوری استفاده کنید تا تار و پود قالی از هم جدا نشود. در هنگام گرد گیری قالی را بر روی زمین نکوبید. البته امروزه با استفاده از جارو برقی تقریبا هیچ نوع گرد و غباری در فرش باقی نمی‌ماند.
گرد گیری، به روش مکانیکی
انجام این روش در خانه امکان پذیر نیست و در کارخانه‌‌ها و قالیشویی آن هم بر اساس نوع و بافت فرش و کیفیت انجام می‌گیرد. در شستشوی فرش دستباف باید دقت کرد؛ چون این گرد و غبار هنگام ریختن آب تبدیل به گل خواهد شد و جدا سازی غیر ممکن خواهد بود یا لا اقل بسیار سخت.
فرش دستباف و رنگ پس دادن هنگام شستشو
در شستشوی فرش دستباف باید دقت کرد. چون برای بافت این فرش‌ها از نخ‌هایی با رنگ طبیعی استفاده می‌شود؛ باید دقت کرد که فرش رنگ پس ندهد. زیرا این کار صدمه‌ی جدی به فرش خواهد زد که هیچگونه جبران پذیر نیست. فرش‌های دستباف دارای کیفیت‌ها و ساختار‌های متفاوتی هستد. فرش‌هایی با رنگ‌های تیره بیشتر رنگ پس می‌دهند (مشکی، لاکی، سرمه‌ای و ..). پس بهترین راه برای شستشوی فرش دستبافت وا گذاری آن به قالیشویی است.
برای اینکه اطمینان حاصل کنید که هنگام شستشوی فرش دستباف آیا فرش رنگ پس می‌دهد بهتر است ابتدا یک پارچه‌ی سفید را با مقداری آب ولرم خیس کنید. سپس آن را روی پرز‌های فرش بکشید. اگر دستمال سفید رنگی شد پس فرش شما رنگ پس می‌دهد. پس باید هنگام شستشوی فرش دستباف از این گروه، باید نکاتی را رعایت کنید. اول اینکه برای فرش را از قبل خیس نکنید. زیرا قسمت‌های روشن فرش رنگی خواهد شد.
طریقه‌ی امتحان اینکه آیا فرش رنگ پس می‌دهد یا نه؟
طرز شستشوی فرش دستباف
مراحل شستشوی فرش دستباف
برای شستشوی فرش دستباف بعد از گرد و غبار گیری، ابتدا فرش را روی یک سطح موزاییکی یا سیمانی یا سطحی که مقداری دارای شیب باشد بیندازید. این کار باعث خواهد شد که آب اضافی در فرش نماند و سریعا خارج شود. سپس کار شستشو را شروع کنید. دمای مناسب برای شستشوی فرش دستباف دمای سرد یا معمولی است. پس هرگز از آب گرم برای شستشوی فرش دستباف استفاده نکنید. نکته‌ی دیگر نیز این است که جریان آب را به صورت دوش نگه دارید.
طریقه‌ی صحیح شستشوی فرش دستباف
همانطور که گفته شد بعضی از فرش‌های دستباف رنگ پس می‌دهند. در شستشوی فرش دستباف که رنگ پس می‌دهد؛ آب گرم سبب تثبیت رنگ در قسمت‌های روشن خواهد شد. رنگبرداری کاری سخت و هزینه بر است که بسیاری از افراد از انجام آن کار منصرف می‌شوند. همچنین فرش‌های ابریشمی یا فرش‌هایی که چله‌ی آنها پشم یا گره است کیفیت خود را از دست خواهند داد.
استفاده از مواد شوینده‌ی مخصوص
در شستشوی فرش دستباف باید از شوینده‌هایی با خاصیت خنثی، مثل پودر دستی که از قبل در آب حل شده استفاده کنید. از شامپوی فرش استفاده کرده و برای از بین بردن چربی بهتر است ازپودر صابون حل شده در آب یا مایع ظرفشویی استفاده کنید. البته این مواد کف بسیاری تولید می‌کنند که پروسه‌ی آبکشی و زدودن کف را سخت و دشوار خواهد کرد. توجه داشته باشید که هرگز از مواد قلیایی به صورت مستقیم برای شستشوی فرش دستباف استفاده نکنید.
چگونه فرش دستباف را خشک کنیم؟
در شستشوی فرش دستباف که رنگ پس می‌دهد دقت کنید تا آن را لوله نکنید. بعد از شستشو ابتدا آب آن را توسط پارو بگیرید. پرز‌های آن را با استفاده از دستمال نخی یا حوله‌ای گرفته و چند ساعت فرش را به همان حالت رها کنید تا آب آن خارج شود و قسمت‌هایی که رنگ پس می‌دهد با دیگر قسمت‌ها تداخل پیدا نکند. به این صورت رطوبت فرش خارج شده و آماده برای پهن کردن خواهد شد.
بعد از لوله کردن فرش‌ها روی فرش آب نگیرید و در هنگام پهن کردن فرش روی ریشه‌های فرش آب نگیرید زیرا این کار سبب زرد شدن ریشه‌ها خواهد شد. فرش را به صورت پشت رو و در معرض نور غیر مستقیم و هوای آزاد پهن کنید.
چگونه خواب فرش را مرتب کنیم؟
دقت کنید تا خواب فرش را مرتب کنید. برای مرتب شدن بافت فرش و سر جا نشستن طرح‌های فرش و زیبا دیده شدن آن به وسیله‌ی یک جارو از جنس چوب یا یک برس مخصوص فرش، پرز‌های فرش را به سمت خوابش برس بزنید. از جارو برقی برای این کار استفاده نکنید. برس را به صورت حرکت رفت و برگشت روی فرش نکشید زیرا خواب فرش به هم ریخته و زیبایی فرش دچار آسیب خواهد شد. در قالیشویی تمام این کار‌ها انجام خواهد گرفت.
طریقه‌ی صحیح برس زدن فرش
از شامپو فرش چگونه استفاده کنیم؟
برای شستشوی فرش دستباف با شامپو فرش دقت کنید و قبل از شستشو ابتدا جارو بکشید. درون یک یا دو لیتر آب دو فنجان شامپو فرش بریزید. محلول را به هم بزنید تا خوب کف کند. به وسیله‌ی اسفنج یا تور، شامپو را به آرامی روی فرش بمالید و چند ساعت روی فرش شسته شده راه نروید. دقت کنید که هرگز از آب محلولی که درست کرده اید روی فرش استفاده نکنید زیرا آب به قسمت‌های زیرین فرش نفوذ خواهد کرد و چون به این قسمت‌ها هوای کافی نمی‌رسد فرش بعد از موتی پوسیده خواهد شد. کف موجود در شامپو فرش خود باعث حل شدن آلودگی خواهد شد و در مدت نیم ساعت کف‌ها در مجاورت هوا از بین خواهند رفت.
شستن فرش با استفاده از شامپو فرش
در شستشوی فرش دستباف با شامپو فرش به مرتب کردن خواب فرش دقت کنید. برای این کار ابتدا با استفاده از یک دستمال زبر یا یک توری پرده روی سطح فرش بکشید. سپس با استفاده از یک جاروی چوبی به سمت خواب فرش جارو بکشید. بعد از آن با استفاده از یک برس فرش، فرش را شانه کنید تا پرز فرش سر جای خود بایستد و فرش بافتی نرم و زیبا داشته باشد.
و نکته ای که گفتن آن خالی از لطف نیست این است که این کار را از ابتدای فرش شروع کنید و به ترتیب تا انتهای فرش ادامه دهید؛ تا مجبور نباشید دوباره روی فرش راه بروید.
با تمام این تفاسیر شاید به نظر شما هم برسد که شستن شامپو با شامپو فرش یک شستشوی واقعی نیست. شستشوی فرش دستباف سختی‌ها و مشکلات خود را دارد. اگر شستشو به طور اصولی انجام نگیرد؛ فرش شما را دچار آسیب خواهد کرد. شستشوی فرش دستباف خود را به کارخانه قالیشویی نیکان بسپارید. ما این کار دشوار را برای شما انجام خواهیم داد. راحتی خیال شما آرزوی ماست.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.